پیکسل (بیت‌مپ) و وکتور (بردار) هر دو کوچکترین اجزاء تشکیل دهنده یک تصویر هستند. اما تفاوت این دو در چیست؟ چه برتری و کاستی‌هایی دارند؟ در کدام کارهای گرافیکی این دو مزیت بالاتری نشان می دهند؟ در این مقاله تصاویر پیکسلی و وکتوری را معرفی کرده و میتوانید آشنایی بیشتری با این دو واژه داشته باشید.

تصاویر پیکسلی (رستر)

نام پیکسل ترکیبی از دو واژه انگلیسی “picture” و “element” می باشد. پیکسل به چیدمانی از نقاط مربعی شکلی گفته می شود که یک تصویر را تشکیل می دهند. هر کدام از این نقاط دارای یک رنگ خاص هستند و با قرار گرفتن تعداد زیادی از آنان در کنار هم تصویری با کیفیت بالا به دست می آید.

این نقاط بسیار کوچک هستند و تنها با بزرگ نمایی تصویر، قادر به دیدن پیکسل ها خواهید بود. البته این را در نظر داشته باشید که در حالت بزرگ ‌نمایی تنها ابعاد ظاهری تصویر تغییر می کند ولی رزولوشن (قدرت تفکیک پذیری تصویر) ثابت باقی می‌ماند. رزولوشن را با dpi نشان می‌دهند.

وقتی یک تصویر را دو برابر بزرگ می کنیم، پیکسل‌ها هم به اندازه دو برابر بزرگ می‌شوند. در این حالت تعداد نقاط در هر اینچ نصف می‌شود. هرچه تصویر را بزرگتر کنید، پیکسل‌ها بیشتر به چشم می‌آیند، تصویر جزئیات خود را از دست می‌دهد و لبه های آن دندانه دار می شوند.

در اینجا بزرگترین کاستی تصاویر پیکسلی آشکار می‌شود. در تصاویر پیکسلی نمی‌توان بدون کاهش کیفیت تصاویر، اندازه تصویر را بزرگ تر کنیم. از طرف دیگر هرچه فایل ما بزرگتر و کیفیت آن بهتر باشد، حجم فایل بالاتر خواهد بود. این موضوع ما را در ارسال ایمیل با مشکل بزرگی روبرو می‌کند. البته تصاویر پیکسلی برتری‌های زیادی هم دارند.

تفاوت وکتور و پیکسل در طراحی

گرافیک های وکتوری (برداری)

واژه وکتور را احتمالا خیلی از شما در کلاس ریاضیات شنیده اید. در گرافیک وکتوری (برداری) تصویر در قالب مجموعه ای از مشخصات هندسی مانند نقاط، خطوط، منحنی ها، دایره ها و چند ضلعی ها ذخیره می شود. در گرافیک وکتوری برخلاف گرافیک پیکسلی که در آن تصویر به صورت مجموعه ای از پیکسل ها ذخیره می شود و رنگ هر پیکسل به طور جداگانه ذخیره می شود، از خطوط و منحنی هایی به نام بردار تشکیل شده اند که در آن اطلاعات راجع به رنگ و سایز به صورت ریاضی تعریف می شوند.
اجزای این تصاویر را می توان بدون از دست دادن کیفیت به راحتی جا به جا کرد و تغییر اندازه داد. این تصاویر مستقل از رزولوشن هستند و شما می‌توانید آنها را بزرگ و کوچک کنید و در هر رزولوشنی بدون از دست دادن جزئیات و وضوح تصویر، آنها را چاپ کنید.

البته این را در نظر داشته باشید که در این روش از طراحی، فقط تصاویری با جزئیات کمتری در مقایسه با پیکسل می توان به دست آورد و افکت های تصویری مانند سایه و انعکاس باید با اضافه کردن اجزا تصویری جداگانه مجددا طراحی شوند. فرمت هایی که در اختیار شما هستند معمولا نرم افزارهای مخصوصی احتیاج دارند. به عنوان مثال می توان از Adobe Illustrator نام برد.

مزیت های وکتور نسبت به پیکسل

1- فایل‌های وکتور حجم بسیار کمتری نسبت به فایلهای بیت مپ (پیکسل) دارند

2- در ریسایز کردن تصاویر نهایی فایلهای برداری (وکتور) کیفیت خود ار از دست نمیدهند

3- فایل‌های وکتور تغییر پذیری بیشتر داشته و ادیت آنها در خیلی از مواقع بسیار راحتتر است

جدای از محبوبیت فایلهای پیکسل در نزد عکاسان، فایلهای وکتور برای طراحی طراحان گرافیک و وب و اپلیکیشن ها (SVG) اهمیت ویژه‌ای دارد