مفهوم اشکال هندسی در عکاسی حرفه‌ای

اگر کمی با دقت به اطرافمان نگاه کنیم متوجه می‌شویم هر شیء از ترکیب اشکال مختلف هندسی ساخته شده‌است. اشکالی که دارای دو بعد (طول و عرض) هستند سطح و اگر دارای ارتفاع باشند حجم نامیده می‌شوند. سطوح اشیا پیرامون ما به صورت هموار، ناهموار و اغلب دارای بافت ها و نقش‌های مختلفی‌است.

تعریف سطح و اشکال هندسی

در عکاسی سطح را به طرق مختلف می توان تجسم بخشید. سطح ممکن است صاف باشد (مانند دیوار، کف اتاق، سطح زمین فوتبال و یا سطح روی یک کتاب) و یا محنی باشد (مانند یک سقف گنبدی). همه‌ی سطوح از سه شکل هندسی دایره، مربع، مثلث یا ترکیبی از آن ها به وجود آمده است که این اشکال هر یک ویژگی‌های خاص خود را دارند.

دایره : شکل کاملی که حرکتی مداوم را نشان می دهد. همچنین دایره نماد نرمی، لطافت، سیالیت، تکرار و صمیمیت به شمار می‌آید.
مربع : مربع بر خلاف دایره نماد صلابت، استحکام و سکون است. این شکل مظهر قدرت زمینی و مادی و در عین حال از زیباترین اشکال هندسی است.
مثلث : هنرمندان بسیاری بر این باورند که مثلث‌ها و خطوط مورب باعث ایجاد جنب و جوش و پویایی بیشتر در ترکیب‌بندی تصویر می‌شوند.

دقیقا برعکس خطوط عمودی و افقی که در اکثر مواقع ایستایی و ثبات را به تصویر می کشند ، خطوط مورب و اشکالی مانند مثلث تصویر را پویا و در حال حرکت نشان می‌دهند.
به عنوان مثال فردی که روی سطحی افقی عمود به زمین ایستاده باشد، در نگاه مخاطب متعادل و پایدار تصور می‌شود. در حالی که اگر متمایل به سمتی و یا روی سطحی ناصاف و شیب دارایستاده باشد حس ناپایداری ایجاد میکند. این عدم ثبات و سکون باعث ایجاد نوعی داینامیک و پویایی در تصویر می‌شود. نکته دیگر در مورد خطوط مورب این است که انسان‌ها در زندگی روزمره بیشتر با خطوط صاف عمودی و افقی سر و کار داشته و به همین دلیل به محض مشاهده خطوط مورب، حس ناپایداری و عدم ثبات به وجود می‌آید. تشکیل مثلث توسط خطوط مورب به حس حنب ئ جوش قوت بیشتر بخشیده و باعث چرخش و حرکت چشم در ترکیب بندی عکس خواهد شد.
گنجاندن مثلث ها درون یک صحنه، راهی بسیار موثر برای ارائه تنش پویا است. مثلث ها میتوانند کامل (آشکار) یا ضمنی (غیر آشکار) باشند

استفاده از اشکال در عکاسی

در عکاسی نکته مهم این است که مفهوم وکاربرد هر یک از اشکال هندسی را بدانیم تا بتوانیم کادر وترکیب بندی بهتری ایجاد کنیم.
بعنوان مثال درعکاسی معماری اگر حس استحکام وسکون و آرامش مد نظر شما میباشد بیشتر دیوارها، مبل ها و وسایلی که مربع شکل هستند را در کادر بگنجانید ولی نیاز به تصویری پویاتر دارید، تابلو فرش، میز و ... را به صورت دایره‌ای شکل استفاده کنید.

تعریف حجم در عکاسی

به اجسامی که دارای سه بعد : طول، عرض وارتفاع (عمق) باشند، حجم گفته می شود.
معمولاً همه‌ی اشیای مادی در طبیعت دارای حجم هستند. در هنر تجسمی چنانچه یک نقطه را در سه بعد گسترش دهیم و یا یک پیاژه خط را در جهت های مختلف حرکت دهیم، تجسمی از حجم به وجود می‌آید. همان طور که سه شکل دایره، مربع و مثلث به عنوان اشکال پایه برای سطح نام برده شدند. کره ، مکعب و هرم را نیز می توان به عنوان اجسام هندسی پایه نام برد. این سه نوع حجم به طور کاملاً منظم به ندرت در طبیعت دیده می‌شوند. اما به طور کلی همه ی حجم های طبیعت از ترکیب یا تغییر شکل این سه حجم پایه و هندسی به وجود می‌آیند.
حجم می تواند تو خالی یا توپر باشد. به همین نسبت درون یا بیرون آن اهمیت پیدا می کند. معمولاً فضایی را که حجم اشغال می کند مثبت می گویند و فضای پیرامون آن یا مابین دو حجم و یا حفره ی میان یک حجم توخالی را فضای منفی و گاه حجم منفی می نامند مثل فضای داخل یک لوله قطور

نقش نور در نمایش حجم

نقش نور در بازنمایی حجم و خصوصیات آن شایان توجه است. نورامکان رویت اجسام را در فضا برای ما به وجود می‌آورد. با نور می توانیم به اشیا هویت دهیم. یک تمرین معروف عکاسی، نورپردازی یک شی کروی مانند مثل تخم مرغ است. می توانیم با حالت های متفاوت نور پردازی مایل و نور پردازی تخت آن را به شکل نیم دایره و دایره ببینیم که هویت کره بودن خود را از دست داده است.

بسیاری از مجسمه‌ها ونقش برجسته‌ها بدون رنگ پردازی ساخته می‌شوند. به همین دلیل توجه به میزان تیرگی و روشنی برجستگی‌ها و فرورفتگی‌ها و ایجاد سایه‌هایی که در اثر تابش نور به روی آن ها شکل می‌گیرد قابل اهمیت است.
نور طبیعی نیز گزینه مناسبی برای به تصویر کشیدن احجام می‌باشد. بهترین زمان برای داشتن نورطبیعی که احجام را به شکل مطلوب در عکاسی طبیعت، عکاسی معماری و عکاسی پرتره نشان می‌دهد، هنگامی است که خورشید نور مایل دارد و نور شدید و مستقیم وجود ندارد . تقریبا ساعت 7 تا11 صبح و ساعت 3 تا 6 بعد از ظهر نور مناسبی برای عکاسی در اختیار داریم.