تاریخچه پیدایش لوگو و روند تحول آن
مفهوم لوگو از دو واژه یونانی λόγος logos به معنی کلمه و τύπος typos به معنی منقوش کردن می آید. لوگو ها در نقاط مختلف جهان در طرح های گوناگون از هزاران سال پیش وجود داشتند.
اولین آرم یا همان لوگو که توسط تاریخ دانان و محققان باستان شناسی کشف شده، مربوط به دوران یونان باستان است.
بسیاری از سکه های به جامانده از دوران یونان و روم باستان دارای لوگوهایی مربوط به پادشاهان عصر خود هستند. یونانیان برای دریافت پیام های پنهانی خود در قلمرو پادشاهی از آرم استفاده میکردند.
آشوری ها نیز به عنوان اولین سازندگان فولاد نیز استفاده زیادی از لوگو کرده اند. رومانی ها، مصریان باستان و بابل نیز برای برقراری ارتباط با یکدیگر از لوگو استفاده می کردند. لوگوها به شکل کلماتی بود که می توانست پیام آنها را به صورت مختصر منتقل کند.
برای مثال کشاورزان با استفاده از تمبرهایی که با آهن داغ درست می کردند، قسمتی از بدن گاوهای خود را داغ کرده ، تا آنها را از گاوهای دیگر کشاورزان متمایز کنند.ادیان بزرگ جهان از سمبل ها به منظور سهولت در شناخته شدن فرقه خوداستفاده می کردند.
از قرن دوازدهم میلادی به بعد طرح های نظامی به منظور نشان دادن موقعیت و اموال طبقه اشراف استفاده می شدند.در شروع قرن بیستم میلادی با معرفی رنگ های چاپی و تولد صنعت تبلیغات ، جامعه آمادگی فهم این سمبل ها را پیدا کرد .سمبل های استفاده شده در لوگوهای ملی و نظامی که نشان دهنده رتیه و موقعیت بودند و لوگوهای دریایی و کشاورزی که سمبل پاکی و طراوت بودند.
طراحی لوگو در طول انقلاب صنعتی
طراحی لوگو در طول انقلاب صنعتی از قرن 18 میلادی آغاز شد و از همین دوران آرم و نام تجاری رشد بیشتری پیدا کرد. با گسترش تولیدات و تجارت، محصولات متفاوت و متعددی وارد بازار شد ، کسب و کارها گسترش یافت و افزایش هنرهای تجسمی و فرآیند لیتوگرافی به روند طراحی لوگو اضافه شد.به تدریج در اواخر دهه 1890 لوگوهای تجاری راه جدید خود را پیدا کردند.
مطالعه تاریخچه و سرگذشت هر علمی یکی از راه هایی است که با استفاده از آن می توان درک بهتری از آن داشت. در بسیاری از مواقع نیز مطالعه سرگذشت علوم باعث می شود تا فرد بتواند بر پایه اصول و تئوری گذشته ، مفاهیم جدیدی را خلق کند.
به طور مختصر میتوان تاثیرات و نقش طراحی لوگو در سال های مختلف را اینگونه دسته بندی کرد :
- قبل از 1800 میلادی لوگو به عنوان یک مارک یا سمبل مخصوص استفاده می شد
- سالهای 1800-1900میلادی لوگوها از نظر شکل و اندازه تغییر کردند و کمی پیچیده شدند
- سالهای 1900-1930 میلادی لوگوی شرکتها و سازمانها تبدیل به نام تجاری شدند
- سالهای 1930- 1980 میلادی طراحی گرافیکی ، پا به صنعت لوگوسازی گذاشت
- از سال 1980 میلادی تا کنون لوگوهای مدرن وم ختص برندینگ دراین سالها مرسوم شده است
پیشینه ی طراحی لوگو در ایران
پیشینه ی طراحی لوگو در ایران به اوایل دوران پهلوی بازمی گردد. اولین شرکت ایرانی که اقدام به طراحی لوگو در آن دوران کرد، شرکت هواپیمایی هما بود، لوگوی شرکت هواپیمایی هما توسط ادوارد زهرابیان جوان 22 ساله ی ارمنی-ایرانی در سال 1340 شمسی طراحی گردید.
آژانس تخصصی خبر و اطلاعات حملونقلی (اسکیفت) در گزارشی که در سال ۲۰۱۳ از ارزیابی لوگوی شرکتهای هواپیمایی در سراسر جهان داشت، بعد از ارزیابی لوگوهای متعدد تمام شرکتهای مطرح در حوزه ی حمل و نقل و مسافربری هوایی، شرکت هواپیمایی ایران ایر (هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران) را دارنده بهترین لوگوی خدمت رسانی هوایی معرفی نمود. این لوگو (با نام هما) در حالی به عنوان برترین لوگو معرفی شد که خطوط هوایی ایران با تحریمهای بینالمللی مواجه بود.
در اینجا معروفترین لوگوهای ایران در ۴۰ سال گذشته را به همراه سازندگان آن به شما معرفی میکنیم :
- لوگو شرکت سایپا طراحی شده به دست مرتضی ممیز در سال ۱۳۶۶
- لوگو شرکت ایران خودرو طراحی شده به دست بیژن جناب در سال ۱۳۷۳
- لوگو شرکت هواپیمایی ملی ایران (هما) طراحی شده به دست ادوارد زهرابیان در سال ۱۳۴۰
- لوگو بانک صادرات ایران طراحی شده به دست اسماعیل کیا مقدم در سال ۱۳۶۹
- لوگو شرکت ملی نفت طراحی شده به دست احمد میرزا در سال ۱۳۶۳